HAYVAN SAĞLIĞI KABİNİ YÖNETMELİĞİ ÇIKTI!!

Nihayet Havyan Sağlığı Kabini Yönetmeliği çıktı. 08.03.2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik meslektaşlarımızı tatmin etmeyecek bir içeriğe sahip.

Yönetmeliği okumak için lütfen linke tıklayınız : HAYVAN SAĞLIĞI KABİNİ YÖNETMELİĞİ

Yönetmeliğin 1. ve 2. Bölümleri tanımları içerdiğinden üzerinde tartışılacak pek bişey yok, sadece Madde 6. g) bendinde : tabelada "Hayvan Sağlığı Kabini" ifadesinden başka bir ifade bulunamaz denmekte, herhalde unvanlarımızdan dolayı "Veteriner Sağlık Kabini" de diyebiliriz.

3.Bölüm "Çalışma Usul ve Esasları" bölümü içeriği "hadi buyrun kabin açabilirseniz açın" mantığı ile hazırlanmış gibi, birlikte inceleyelim :

MADDE 7 – (1) Havyan sağlığı kabinlerinde, veteriner sağlık teknisyenleri, veteriner sağlık teknikerleri ve sağlık teknikerleri, aşağıdaki hizmetleri yapabilir.
a) Veteriner hekim tarafından yazılmış olan reçeteye istinaden, enjeksiyon tatbik etmek, pansuman yapmak, serum takmak ve veteriner hekim tarafından tarif edilen diğer uygulamaları yapmak,
b) Asepsi, antisepsi ve dezenfeksiyon yapmak,
c) Tırnak kesmek,
ç) Tıraş ve kırkım yapmak

Veteriner Hekim reçetesine "istinaden" enjeksiyon,serum ve pansuman yapmak sadece veteriner sağlık tekniker/teknisyen ve sağlık teknikerlerinin çalışacağı "bağımsız" bir işyeri için doğru olmayan bir ifade. 3285 sayılı HSZK'da "veteriner sağlık teknisyen ve teknikerleri veteriner hekim sorumluluğunda aşı,serum ve ilaç tatbik eder" ifadesinden kaynaklı olsa gerek bağımsız bir işyerinde bile veteriner hekim sorumluluğu gerekiyor. Oysa bu ifade çelişkili ve hatalıdır.Veteriner Hekim reçetesini yazıp hayvan sağlığı kabinine gönderdiğinde(!)- ki böyle bişey yaşanır mı hiç sanmıyorum- gelip kendisi uygulanacak olan aşı,serum yada ilaç uygulmasının sorumluluğunu üstlenecek mi? Yada kontrol mu edecek? Diyelim ki veteriner hekim reçetesini yazdı ve hayvan sahibi uygulamaları yaptırmak için hayvan sağlığı kabinine geldi. Bu durumda da Yönetmeliğin 5. Bölümündeki "Yasaklar" Başlıklı Madde 13 e) bendi ile çelişkili bir durum oluşacaktır. Çünkü anılan maddenin e) bendindeki ifade : "Hayvan sağlığı kabininde ve kabin açma izni almış veteriner sağlık teknisyeni, veteriner sağlık teknikeri ve sağlık teknikerinin çantasında her nevi ilaç, aşı, serum veya biyolojik madde bulundurulamaz, taşınamaz ve satılamaz." şeklindedir. Reçete geldiğinde hayvan sahibini eczaneye yollayıp veya kendimiz bir eczaneye yada veteriner kliniğine gidip aşı,ilaç veya serum mu alacağız? Aşı,ilaç ve serum bulundurma yasağını ihlal etmiş olmaz mıyız o zaman? Veteriner Hekim reçetesinin uygulanması bu durumda imkansız hale gelmiş olmaz mı? Veteriner Hekimler neden teknisyenlerin yaptığı aşı,serum uygulamalarından sorumlu olsunlar? Hekimlik mesleğinin uzmanlaşmış bir tıp eğitimi ve uygulamaları olması gerek miyor mu?
Sun'i Tohumlama gibi bu ülkede veteriner sağlık teknisyenlerin yaptığı bir uygulamayı neden Hayvan Sağlığı Kabini yönetmeliğinde yer almadığını bilemiyorum. Oysaki kullanılan sperm tankının adı "teknisyen tankıdır" Tırnak kesme ve traş,kırkım meselesine hiç değinmiyorum bile...

Asepsi,Antisepsi zaten adında "sağlık" ifadesi taşıyan bir işyeri için olmazsa olmaz koşullardır. Bunun ayrıca bir hizmet olarak sunulması yanıltıcıdır. Bizce Veteriner Sağlık Kabininde (Hayvan Sağlığı Kabini) sunulması gereken hizmetler şunlar olmalıdır :

VETERİNER SAĞLIK KABİNİNDE SUNULACAK HİZMETLER:
-Her Türlü Enjeksiyon (İ.M., İ.V., İ. Subkutan, İ. Dermal)
-Serum Takılması
-Acil İlk Yardım Uygulamaları
-Küçük yara,ezik ve benzeri vakalarda ilk müdahale (dikiş)
-Veteriner Hekim reçetelerinde tarif edilen uygulamaları yapmak ve reçetey istinaden ilaç tatbik etmek
-Prospektüslerine göre aşı ve serum uygulamak
-Sun'i Tohumlama yapmak,takip etmek,sonuçlarını değerlendirmek,gerekli evrakları düzenlemek
-Kızgınlık ve Gebelik Kontrolü yapmak
-Doğuma yardımcı olmak
-Cerrahi müdahale gerektirmeyen kastrasyonları yapmak
-Dezenfeksiyon yapmak
-Hayvan Yetiştiriciliği,beslenmesi (besicilik) ve Islah hakkında tavsiyelerde bulunmak
-Sağlık danışmanlığı yapmak
-5179 Sayılı Yasa hükümlerine göre,hayvansal ürünleri kontrol etmek ve gıda denetiminde sorumlu yöneticilik yapmak
- Hayvanlara yönelik mama,yem,oyuncak,takı,süs eşyası satabilmek

Yukarda sayılan hizmetleri veteriner sağlık teknisyen ve teknikerleri sunabilirler çünkü bu eğitimi okullarında almışlardır.

Bunlara bağlı olarak yönetmeliğin Hayvan Sağlığı Kabininde bulundurulabilecek alet ve tıbbi malzeme listesinde oldukça yetersizdir. Yönetmelikte ;
MADDE 9 – (1) Hayvan sağlığı kabininde bulundurulması gereken alet ve malzemeler aşağıda belirlenmiştir.
a) Pens veya penset (dişli ve dişsiz)
b) Makas
c) Kapaklı küvet (çeşitli boyda)
ç) Sargı bezi
d) Gazlı bez
e) Pamuk
f) Flaster
g) Mini tip termos
ğ) Değişik ebatlarda plastik enjektör

derken Veteriner Sağlık Kabininde (Hayvan Sağlığı Kabini) aşağıdaki tıbbi malzemeler bulunmalıdır :
VETERİNER SAĞLIK KABİNİNDE BULUNMASI GEREKEN TIBBİ MALZEMELER :
-Pens veya penset (dişli dişsiz)
-İğneli İpek ve Katgüt ve çeşitli ebatlarda cerrahi dikiş iğnesi
-Değişik ebatlarda cam ve plastik enjektörler,kanüller
-Serum malzemeleri-Pansuman masası veya arabası
-Portegü (çeşitli)
-Mini Tip Termos
-Makaslar-Kapaklı Küvet (çeşitli boyda)
-Antiseptik Solüsyonlar
-Sterilizatör (kuru hava sterilizatörü)
-Turnike
-İlaç Dolabı
-Küçük buzdolabı
-Steteskop
-Müdahale Masası
-Hayvan Yem ve Mama Satışı için raflı dolap
İlk yardım çantası içindeki malzemeler :
a) Antiseptik yara temizleyici
b) Tıbbi Flaster
c) Alerji ve Yanık Kremleri
d) Sargı bezi
e) Bandaj
f) Pamuk
g) Ağrı Kesici sıvılar
h) Tentürdiyot
ı) Çengelli İğneler

Ayrıca Veteriner Sağlık Kabininde (Hayvan Sağlığı Kabini) aşağıdaki ilaçlar bulundurulabilmelidir
-Antiallerjik ilaçlar
-Adrenalin
-Atropin
-Analjezikler (Ağrı Kesiciler)
-Lokal Anestezikler
-Çeşitli alerji ve yanık kremleri

Gelelim meselenin özüne bu yönetmelik neden bu şekilde çıktı? Çünkü Veteriner Hekimler ne yazıkki bizim serbest çalışmamızı istemiyorlar. Bu yönetmelik baştan aşağı okuduğunda anlaşılan şey budur. Aşıyı,ilacı elden hayvan sahibine vermekten çekinmeyen kimi veteriner hekimler, bu konuda eğitim almış bizlere gelince "tek başınıza aşı,ilaç uygulayamazsınız" demekteler. Bu konunun tıbbi bilgi birikimi ve deontoloji ile ilgisi olmadığı ortadadır. Bu RANT meselesidir. Buyrun size örnek : Kars VHO Başkanı "Gizli Tehlike : Hayvan Sağlığı Kabini" başlıklı bir e-posta atmış. Google'da "Hayvan Sağlığı Kabini" yazıp aratınca herkes bu metne ulaşabilir. e-postadan doğrudan alıntı yapıyorum :
* Henüz kimi yerlerde mevcut tekniker ve teknisyenlerin veteriner hekim diploması asarak veteriner hekimden daha etkili çalışıp daha çok para kazanmalarının önüne geçememişken, Henüz bakkalların veteriner eczanesi gibi çalışmasını önleyememişken Henüz veteriner diploması asarak veteriner olmayanların veteriner hekim gibi çalışmalarıyla baş etmeyi başaramamışken Bu henüzler uzayıp giderken..... Bir de Hayvan Sağlığı Kabini çıktı
Bu yönetmelik, hayvan sağlığı kabini örtüsü altında veteriner hekim gibi çalışan bir sürü işyerinin açılmasına zemin hazırlamaktan başka bir şey değildir. Henüz erken olan bu uygulamayı başlatmadan önce iyi düşünülmesi gerektiğini savunuyorum.Bunun yerine her veteriner hekime bir tekniker veya bir teknisyen çalıştırma zorunluluğu getirilse ve direkt veteriner hekim kontrolünde bir uygulama yürütülse daha iyi olurdu.Sıkı tutulmazsa ve suistimale açık bırakılırsa meslek için çok seviyesiz bu durum ortaya çıkmasu mukadderdir.Korkarım ki,Hayvan sağlığı kabinleri hayvan sağlığı kamuflajına dönüşebilir. Saygılarımla
Doç.Dr.Yavuz ÖZTÜRKLER Kars VHO Başkanı
[e-postaya ulaşabileceğiniz link : BURAYA TIKLAYINIZ]
Veterinerlik hizmetlerinin bir bütün olduğunu unutmayan, Veteriner Hekimlik gibi çok çok önemli bir tıp dalını sadece enjeksiyona,seruma, pansuma ve mama satışına indirgemeyen bütün hekimleri tenzih ederek söylemek istiyorum ki bu anlayış mesleki barışı da bütünlüğüde bozar. Hayvan Sağlığı Kabininde "veteriner hekim reçetelerini" uygulamak için ilaç bulundurulur, sayısı yetkili denetçi hekim tarafından tespit edilir ve sonraki denetimlerde kontrol edilir. Bu iş için mesleki deontolojiyi zedelemeye gerek yok.

Biz Veteriner Sağlık Teknisyenleri ve Teknikerlerinin hekim olmayan yerlerde çalıştığını, hekimlerle birlikte ve çoğu kez onların gözetimi olmadan koruyucu aşılamaları yaptığını, sun'i tohumlama yaparak ülke hayvancılığının kültür ırkı sığırlara dönüşmesinde çok önemli roller oynadığını hiç kimse aklından çıkarmasın!

Buradan tüm meslektaşlarıma,veteriner hekimlere ve VESTED yönetimine ; mesleki eşitimiz sayılan Toplum Sağlığı Teknisyenleri (sağlık memurları), Hemşirelerin ve Ebelerin "Sağlık kabinlerinin açılması ve işleyişi hakkında Genelge. 25/03/1997 - 3" yönetmeliğini incelemelerini tavsiye ediyorum. Tarım Bakanlığını çıkarmış olduğu yönetmelik. Toplum Sağlığı Kabini yönetmeliğinin çok çok gerisindedir, linkini verdiğim word (.doc) belgesini indirip incelesin herkes.
Toplum Sağlığı Kabinleri ile ilgili bilgi linki : Sağlık Kabinleri Açılışı ve İşleyişi
Saygılarımla
M.Özgür KÜÇÜKTEKİN
Veteriner Sağlık Teknikeri