Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ''Kuduz Hastalığından Korunma ve Kuduz Hastalığı ile Mücadele Yönetmeliği'' Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlandı.
Buna
göre, kuduz hastalığı ile ilgili Ulusal Referans Laboratuvarı
Bakanlıkça belirlenecek. Ulusal referans laboratuvarı, teşhis
materyallerinin kullanımı ve aşıların denenmesi için standartları ve
teşhis metotlarını koordine etmekten sorumlu olacak.
Bu
amaçla Ulusal Referans Laboratuvarı Türkiye'de teyit edilmiş vakalardan
alınan kuduz virüsünün izolatlarını saklayacak, hastalığın kontrolü ve
yok edilmesine yönelik araştırmaları koordine edecek, ilgili bilgi ve
raporları toplayacak, karar vericilere tavsiyelerde bulunacak, ülkede
kullanılacak aşılar hakkında karar vericilere görüş bildirecek.
Ülkede
kuduz hastalığının teşhisini yapacak laboratuvarlar Bakanlıkça
belirlenecek ve yetkilendirilecek. Yetkilendirilen laboratuvarlar Ulusal
Referans Laboratuvarı tarafından denetlenecek.
Üç
aydan büyük köpek ve altı aydan büyük kedi sahibi olanlar hayvanlarını
kayıt altına aldırmakla yükümlü olacak. Sahipli olan köpek ve kedilere
sahibinin talebi halinde daha genç yaşlarda da olmak üzere veteriner
hekimler tarafından mikroçip uygulanarak onaylanmış kimlik belgesi
verilecek. Bu hayvanlar köylerde muhtarlıklar, belediye sınırları
içerisinde belediyeler tarafından tutulmakta olan sahipli hayvan kayıt
defteri ile Bakanlık veri tabanına kaydedilecek. Belediyelerde
tutulmakta olan kayıtlar Bakanlık tarafından denetlenecek.
Belediyeler
sorumluluk alanındaki sahipsiz köpek ve kedilerin sayısı ile bunlara
ait bilgileri belediye kayıtları ve Bakanlık veri tabanında güncel bir
halde tutmak zorunda olacak. Sahipsiz köpek ve kediler belediyelerce
uygun bir yöntem ile bireysel veya sürü bazında işaretlenecek, belediye
veteriner hekimleri tarafından belediye sahipsiz hayvan kayıt defterine
işlenecek, sayıları ve aşılamaları hakkında bilgiler belediye veteriner
hekimleri tarafından Bakanlık veri tabanına işlenecek ve gerektiğinde
güncellenecek.
Bakımevlerinde
bulunan köpek ve kediler bakımevi sorumlu veteriner hekimi tarafından
uygun bir yöntem kullanılarak bireysel veya sürü bazında işaretlenir,
kısırlaştırma bilgileri ve aşı uygulamalarına ait veriler tutulacak ve
bu verilerin belediye sahipsiz hayvan kayıt defterine kaydedilmesi ve
Bakanlık veri tabanında güncel bir şekilde bulunması sağlanacak.
Bakımevi sorumlu veteriner hekimi
tarafından mikroçip uygulanacak, kimlik belgesi verilecek, sahiplendirme
kaydının belediye sahipli hayvan kayıt defterine işlenmesi, sahip ve
aşı bilgilerinin Bakanlık veri tabanında güncellenmesi sağlanacak.
Ev
ve süs hayvanı satış yeri sahipleri iş yerlerinde ticari amaçlı bulunan
köpek ve kedilere veteriner hekim tarafından mikroçip takılmasını
sağlayarak Bakanlık veri tabanına kaydettirmekle, satışı yapılan köpek
ve kedilere sahibi adına kimlik belgesi verilerek kime satıldığı, aşı
uygulamaları gibi bilgileri belediye kayıtları ile Bakanlık veri
tabanına işletmekle yükümlü olacak.
YILDA BİR DEFA AŞILAMA
Sahipli ya da sahipsiz tüm kedi ve köpeklerin yılda bir defa hastalığa karşı aşılanması ile aşı kayıtlarının tutulması zorunlu olacak.
Buna göre 3 aydan büyük köpek ve kedi sahipleri hayvanlarını yılda bir defa hastalığa karşı aşılatmakla yükümlü olacak.
Belediye
sorumluluk alanındaki veya muhtarların yazılı talebi üzerine köylerdeki
üç aydan büyük sahipsiz köpek ve kelerin de belediye hekimleri
tarafından yılda bir defa aşılanması, aşılananların işaretlenmesi ve
kayıt altına alınması zorunlu olacak.
Hastalığın
önlenmesi amacıyla hayvan sahipleri hayvanlarını hiçbir şekilde terk
edemeyecek. Hayvan sahipleri hayvanlarının diğer hayvanlarla ya da
insanlar ile kontrolsüz bir şekilde temasını engelleyecek tedbirleri
almak ve şüpheli temasları il ve ilçe müdürlüklerine bildirmekle yükümlü
olacak.
Çeşitli
nedenler ile hayvan bakmaktan vazgeçenler ya da hayvanlarına bakamayacak
hale gelenler durumlarını belediyeler ve bakımevlerine bildirmekle
yükümlü olacak. Bu kişilerin hayvanları bakımevleri, gönüllü kuruluşlar
veya belediyeler tarafından yeniden sahiplendirilmek ya da koruma altına
alınmak zorunda olacak.
HASTALIK DURUMUNDA ALINACAK ÖNLEMLER
Hastalık şüphesi oluşturan sıra dışı davranışlar, ısırma veya ısırılma bulguları, yabani hayvanlarla temas ve sebebi belli olmayan hayvan ölümlerinden haberdar olan hayvan sahipleri ve bakıcıları, veteriner hekimler ile muhtarlar, köy korucuları, celepler, çobanlar, gemi kaptanları, istasyon ya da gümrük memur veya idarecileri gibi ilgililer durumu aynı gün içerisinde yetkili otoriteye bildirmek zorunda olacak.
Şüpheli
bir hastalık durumunun kuduz vakası olduğunun laboratuvar tarafından
teyit edilmesinden sonra, durum sağlık müdürlüğüne bildirilecek, resmi
veteriner hekim vakanın olduğu yere gidecek hastalık çıkış raporu
düzenleyecek, hayvan sağlık zabıtası komisyonunu yeniden toplayarak ve
gerekli tedbirleri karara yazdırarak imza altına aldıracak.
Belediyeler, muhtarlıklar, hayvan sahipleri ve diğer kurumlar hayvan
sağlık zabıtası komisyon kararında belirtilen hususlar ile resmi
veteriner hekim tarafından teklif edilen önlemleri uygulamakla yükümlü
olacak.
Kuduz
hastalığı teyit edildikten sonra hastalık şüphesi esnasında kuduz
şüpheli bölge olarak belirlenen alan ya da alanlar kuduz risk alanı
olarak ilan edilecek.
Aşılı
olmaları şartıyla, avda olan av köpekleri, sürüleri koruyan çoban
köpekleri, tasma ve kayış benzeri sınırlayıcı bir önlemle birlikte
kendisine itaat ettikleri bir insan refakatinde bulunan köpekler istisna
olmak üzere aşılı dahi olsalar köpek ve kedilerin kuduz risk alanında
dolaşmaları yasaklanacak.
HASTALIKLARA KARANTİNA
Hastalık teyidi yapıldıktan sonra kuduz risk alanı içinde teyit edilen vaka ile teması tespit edilen işletmelerdeki hayvanlar işletme dışına çıkamayacak, bu işletmelere yeni hayvan getirilemeyecek.
Hastalık teyit edilen hayvanlar ile bu hayvanın ait olduğu işletmedeki hayvanların sütleri imha edilecek.
Isırılma
nedeniyle müşahede altına alınan hayvanları ısıran hayvanda kuduz
hastalığının resmi olarak teyit edilmesi halinde bu hayvanın ısırdığı
hayvanlar müşahede sonucu beklenilmeden öldürülecek ve imha edilecek.
Hastalık
teyidinden sonra, kuduz risk alanında yeni bir vaka görülmemesi ve
karantina altındaki hayvanların tamamının hasta olmadıkları
anlaşıldığında hastalık sönüşü yapılır ve yürürlükte olan tedbirler
kaldırılacak.
Karantina
altına alınan hayvanların kedi, köpek, et yiyen, sığır, manda ve tek
tırnaklı olması durumunda, yeni bir vaka görülmemesi şartı ile karantina
başlangıcından altı ay sonra, karantina altına alınan hayvanların
koyun, keçi, domuz ve kanatlı olması durumunda ise karantina
başlangıcından 3 ay sonra hastalık sönüşü yapılarak tedbirler
kaldırılacak.
Yetkili
otorite tarafından, temizlik, dezenfeksiyon ve kuduz virüsünün elimine
edilmesi için temizleme, dezenfeksiyon ve arındırma işlemleri, resmi
gözetim altında hastalık etkeninin yayılma ve hayatta kalma riskini yok
edecek şekilde yürütülecek.
Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar hakkında idari yaptırımlar uygulanacak.
[NTV]