İLK YARDIM, TRİAJ, TRANSPORT VE İLK MÜDAHALE -3-

Birinci Bölüm için tıklayınız; Bölüm I (First Aid, Triage, Transport and Emergency Care I)
İkinci Bölüm için tıklayınız ; Bölüm II (First Aid, Triage, Transport and Emergency Care II)

GÜNEŞ ÇARPMASINDA (HİPERTERMİ) İLKYARDIM
Çevresel, fiziksel ve medikal faktörler hayvanlarda güneş çarpması riskini arttırır. Sıcak, nemli hava, yetersiz hava, aşırı egzersiz, şişmanlık, kısa tüylülük ve doğmasal brahiyosefalik durum gibi hazırlayıcı faktörler hipertermi riskini arttırır.
Hipertermi durumunda ilk yardımda dikkat edilecek hususlar ;

* Güneş çarpmasına maruz kalan hayvanlarda ani fakat dikkatli şekilde vücut ısısı düşürülmelidir.
* Soğuk suyla ıslatılmış havlularla hayvan sarılabilir veya soğuk duş yaptırılarak hayvanın ısısı düşürülebilir
* Soğuk banyo uygulaması perifere gidecek kan miktarını azaltır ve böylece hayvanda ısı düşmesi sağlanmış olur. Hayvan sahibi rektal ısıyı alabiliyorsa, rektal ısının normal değere düşmesi durumunda uygulamaya son verebilir
* Hastanın durumu ağır olduğunda en yakın veteriner kliniğine götürülmelidir.

YANIKLARDA İLKYARDIM
Yanık herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Yanık, genellikle sıcak su veya buhar teması sonucu meydana geldği gibi, sıcak katı maddelerle temas, asit/alkali gibi kimyasal maddelerle temas, elektrik akımı etkisi ya da radyasyon nedeniyle oluşabilir. Fiziksel ve kimyasal maddelerle oluşan yanıklar hayvanın yaşamını tehlikeye sokabilecek ciddi durumlardır. Yaralanmayı takiben dokularda şekillenen yıkımlanma yakıcı kaynak kaldırıldıktan sonra oluşabilir ve yaranın dışı kirli maddelerle bulaşabilir.
Yanıklarda İlk Yardım Sistematiği

* Hayvan hala yanıyorsa panik yaratmadan ateş kaynağıdan uzaklaştırılır.
* Kimyasal yanık durumunda, deriyle temas eden maddenin teması kesilmelidir
* Hayvanın hayati bulguları değerlendirilir (A B C)
* Solunum yolunun yanıktan etkilenip etkilenmediğine bakılır
* Yanık bölgesine en az 15 - 20 dakika tazyiksiz soğuk su uygulanır. (yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı olacağından önerilmez)
* Baş-boyun bölgesindeki yanıklarda ödem oluşabileceği düşünülerek, hayvanın boynundaki tasma ya da koşum takımı çıkarılmalıdır.
* Su toplamış kesecikler kesinlikle patlatılmamalıdır.
* Yanık bölgesine ilaç ya da yanık merhemi sürülmemelidir
* Yanık üzeri temiz bir bezle örtülmelidir (hijyene dikkat etmek gereklidir)
* Yanık bölgesine basınçlı bandaj uygulanmaz
* Hayvan battaniye ile örtülmeli ve en kısa zamanda veteriner kliniğine götürülmelidir.

DONMALARDA İLKYARDIM
Donma, aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan vücut bölgesine yeterince kan gitmemesi ve bu bölgede kanın pıhtılaşması sonucu dokuda hasar oluşmasıdır.
Donmadan İlkyardım Sistematiği ;

* Hayvan ılık bir ortama alınarak soğukla teması kesilir
* Hayvan yan yatırılarak üzeri battaniye ile örtülür, hayvanın haraket etmesi önlenir
* Donmadan dolayı su toplamış bölgeler şekillenmişse bunlar patlatılmamalıdır, bu bölgelerin üzeri örtülür
* Donmuş bölge ovulmaz, kendi kendine ısınması sağlanmalıdır
* Hayvanı ısıtma işleminden sonra hala hissizlik varsa bezle sargı uygulanabilir


GÖZ HASTALIKLARINDA İLKYARDIM
Delici cisim yaralanmaları, kimyasal maddelerin göze temas etmesi, glakom ve göz çıkıkları gözlerde ilk yardımı gereken durumlardır.

Göz Yaralanmalarında İlkyardım Sistematiği

* Gözler herhangi bir kimyasal madde ile temas etmişse en az 5 dakika bol su ile yıkanmalıdır
* Göz çıkığı durumlarında göz yerine konabiliyorsa temiz bir havlu ile göz yerinde tutulmalıdır
* Göz çıkıklarında hayvanlarda ağrı çok olabilir. Bu durumlarda hayvanın gözü nemli bir havluyla yerinde tutulmalı ve hayvanın kontrolsüz haraket etmesine engel olunmalıdır
* Gözlerde başka bir yaralanma olmaması için gözler kapatılmalıdır
* Göze batan yabancı cisim hayvan sahibi tarafından çıkarılabilecek durumda olsa dahi kesinlikle hayvan sahipleri bu işlemi yapmamalıdır
* Hayvan en kısa zamanda veteriner kliniğine götürülmelidir.

ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM
Zehirlenme; vücuda çeşitli yollarla giren toksik maddenin yaşamsal fonksiyonları bozmasıdır. Zehirlenmelerde genel semptomlar ;
# Sindirim sistemine ait semptomlar ; bulantı, kusma, ishal
# Sinir sistemine ait semptomlar ; bilinç kaybı, haraketlerde uyumsuzluk
# Solunum sistemine ait semptomlar ; solunum güçlüğü, morarma, solunumun durması
# Dolaşım sistemine ait semptomlar ; aritmi, kalp durması (kardiyak arrest)

Zehirlenmelerde toksik maddeler vücuda sindirim, solunum ve deri yolu ile girer. Zehirlenmelerde ilkyardımda genel olarak yapılması gereken ilk şey zehirlenmeye neden olan maddenin uzaklaştırılmasıdır.
Sindirim Yoluyla Zehirlenmelerde ;
* Yaşamsal bulgular değerlendirilir (A B C)
* Hayvanın ağzı bol su ile yıkanır, solunum problemi yoksa kusturulabilir, kusturucu olarak hidrojen peroksit ve tuz kullanılabilir
* Yakıcı maddeler alındığı durumda (petrol ürünü, asit, alkali) hayvan asla kusturulmamalıdır, su ve süt verilerek toksik madde dilüe edilebilir. Ayrıca hayvana aktişf kömür ve yumurta akı verilebilir
Solunum Yoluyla Zehirlenmelerde
* Derhal temiz havaya çıkarılmalıdır
* Hayati bulgular değerlendirilir (A B C)
* Hayvan yarı oturur pozisyonda tutulur
* Hayvanın bilinci kapalıysa, baş ve boyun hiperekstensiyon yaptırılarak solunum rahatlatılmaya çalışılır.
Deri Yoluyla Zehirlenmelerde
* Hayvan zehrin kaynağından uzaklaştırılır
* Yaşamsal fonksiyonlar değerlendirilir (A B C)
* İlkyardımcı koruyucı eldiven ve koruyucu elbise giyerek hayvanı bol su ve sabunla 15-20 dakika yıkamalıdır.

::: HAFTAYA TRİAJ VE TRANSPORT :::

İLK YARDIM,TRİAJ,TRANSPORT VE İLK MÜDAHALE -2-

Dünkü konudan devam ediyoruz

C - DOLAŞIM (CIRCULATION) :
Kalp atım ritmi, pulzasyon kalitesi, oranı ve ritmi, mukozal membranların rengi, kılcal damarların (kapillar) dolum zamanı ve beden ısısı, hayvanın kalp damar durumunu tahmin etmek için kontrol edilmesi gereken durumlardır. Bu bulgular kalp-damar fonksiyonlarını gösteren spesifik bulgular olmamasına karşın, çabuk değerlendirilebilme özelliklerinden dolayı önemlidir. Bunların yanında hayvanda iç ve dış kanamanın olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Dolaşımın değerlendirilmesinde ilk yardımcı şu kontrolleri yapmalıdır ;

* İlkyardımcı bir parmakla dişetine baskı uygulayıp, kaldırdıktan sonra kapillar dolum zamanına (Capillary Refill Time - CRT) (saniye olarak) ve mukozal membranlardaki renk değişikliği kontrol etmelidir.
* Kalp veya pulzasyon ritmini, kalitesi ve atımını değerlendirmelidir.
* Kalp atımı sol dirsek arkasında göğüsün ön tarafına bir el temas ettirilerek hissedilebilir. Pulzasyonun en iyi hissedilebileceği yer femoral üçgendir.
* Hayvanın vücudunun herhangi bir yerinde kanamanın olup olmadığı kontrol edilmelidir.
* Vücut ısısı kontrol edilmelidir (termometre yoksa,ekstremitelerin soğukluk ve sıcaklığına bakılarak yorum yapılabilir)

Normal mukozal membranlar en düşük CRT'ye sahip olmalı ve baskıdan sonra 1.5 sn içinde pembe renk almalıdır. Solgun ya da beyaz membran kan kaybının veya şokun belirtisi olabilir. CRT uzaması şok, dehidrasyon veya yetersiz kan akışının belirtisidir. Yavaş veya hızlı kalp atımı meydana gelen kalp aritmilerinin ve kalp atımındaki düzensizliklerin, abdominal pulzasyon varlığı kalp atımlarında anormal bir durumun belirtisi olabilir.

Solunum güçlüğüne ilaveten kalp atımı ve pulzasyonun zayıf olduğunun ortaya çıkarılması durumunda canlandırma başlanmalıdır. 20 kg üzerindeki köpeklerde göğüse baskı, göğüsün büyük bir alanı olmalı ve mümkün olduğu kadar fazla kanın beyne gönderilmesi sağlanmalıdır. Buna alternatif olarak abdominal baskı ve canlandırma da denenebilir. Kalp ritminde düzensizlik olan hayvanlar vakit kaybedilmeden hastaneye sevk edilmelidir.

Solunum ve kalp durması belirlenirse, kalbi tekrar çalıştırmak için şu yöntemler uygulanmalıdır ;
a) - Önce harici kalp masajı denenir. (CPR)
b) - Dış kalp masajı etkili olmazsa veya olay hastane şartları içindeyse dahili (iç) kalp masajı denenebilir.
c) - Myokard fibrilasyonu gelişmiş olan hayvanlara defibrilasyon (elektroşok) uygulanır.
d) - Kalp vurumları başlayınca ilaçlarla kontraksiyonlar güçlendirilir

KRİTİK DURUMLARDA YAPILACAK İLK YARDIM


Travmalarda Genel Yaklaşım :
Travma, hayvanın bir veteriner kliniğine götürülmeden önce ilk yardım için gereksinim duydukları en yaygın nedenlerden biridir. İlkyardım uygulamadan önce, hayvanın hayati belirtilerinin (solunum, kalp) hızla kontrol edilmesi, tehlike bölgesinden bir an önce uzaklaştırılması ve maruz kaldığı travmanın şiddetinin anlaşılması için kaza yerinin gözden geçirilmesi önemlidir. Kaza yerinden uzaklaştırma sırasında ne kadar sakin olursa olsun korktuğu ya da acı çektiği için hayvanların saldırgan davranabilecekleri unutulmamalıdır. Köpek ve kediler battaniyeye sarılararak güvenli bir yere götürülebilir. Büyük hayvanlar arka ayaklarından sürüklenerek taşınabilir. Kırıktan ya da spinal bir lezyondan şüpheleniliyorsa, hayvan tahtanın üzerine yatırılmalı ve üzeri battaniye ile kapatılarak olay yerinden uzaklaştırılmalıdır. Olay yerinde tek kişi varsa hayvanı arka ayaklarından tutarak sürüklemelidir.

Tehlike bölgesinden uzaklaştıktan sonra hayvanın şuuru, hayati belirtileri (solunum hızı ve ritmi, mukozaların rengi,kapillar dolma zamanı, kalp, nabız hızı ve ritmi) dikkatlice kontrol edilmeli ve daha sonra belli bir sistem dahilinde fiziksel muayeneye devam edilmelidir.

Fiziksel Muayenede şunlar yapılmalıdır ;
1 - Vital bulgular ; solunum, nabız, ateş vs
2 - Baş, boyun ; kırık, laserasyon, hemotimpanium, boyun venaları, servikal vertebraların hassasiyeti
3 - Göğüs ; solunum sesleri, göğüste krepitasyon ve kosta kırıklarıın palpasyonu
4 - Kalp ; Kalp tamponadının varlığı (kalp tamponadı, perikard boşluğu içine kanamadır.Acil tedavisi perikardiyosentezdir, daha sonra torakotomi ve kardiyorafi ile tedavi edilir.)
5 - Karın ; hassasiyet, dışkıda kan
6 - Pelvis ; Stabilite
7 - Ürogenital Sistem ; Orificium urethra externa'da kan
8 - Ekstremiteler ; yumuşak doku travması ve kırıkların varlığı, periferde soğukluk
9 - Nörolojik muayene ; mental durum, lokalize bulgular, rektal tonus

KIRIKLARDA İLK YARDIM
Kırıklar; açık ya da kapalı kırık şeklinde olabilir. Açık kırıkta, deri bütünlüğü bozulmuştur. kırık uçları dışarı çıkabilir. Beraberinde kanama, dokuların bozulması, enfeksiyon tehlikesi taşır. Kapalı kırıkta kemik bütünlüğü bozulmuş ancak deri sağlamdır. Kırık yakınındaki damar, sinir, kaslarda yaralanma ve sıkışma (kırık bölgesinden nabız alınamaması, solukluk, soğukluk) olur. Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok gelişir.

Kırıklarda İlkyardım Sistematiği :
* Yaşamsal fonksiyonlar değerlendirilir (A B C)
* Yaşamı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir
* Hayvan hareket ettirilmez, sıcak tutulur.
* Kırık şüphesi olan bölge ani haraketlerden kaçınarak bir alt ve bir üst eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilir.
* Tespit malzemeleri, sopa, tahta, karton gibi sert malzemeler olmalı ve kırık kemiğin alt ve üst eklemlerini içine alacak uzunlukta olmalı
* Açık kırıklarda tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır.
* Kırık bölgede sık aralıklarla nabız derinin rengi ve ısısı kontrol edilir.
* Kırık bölgenin hareketsizliği sağlanamıyorsa küçük hayvanları bir kafesinin içine koymakla hareketsizlik sağlanabilir.
* Zaman geçirmeden veteriner acil servisine götürülmelidir.

YARALANMALARDA İLKYARDIM
Yaralanmalar çeşitli şekillerde (ısırık, kesik, penetre edici vs) meydana gelebilir. Yaraların ortal belirtileri ; ağrı, kanama ve yara kenarlarının açıklığıdır. Ciddi yaralanmalarda ;

* Yara dudakları karşı karşıya getirilemeyen doku kayıpları
* Kanaması durdurulamayan yaralanmalar
* Kemiğin ortaya çıktığı yaralanmalar
* Delici aletlerle oluşan penetre yaralar
* Yabancı cisim saplanmış yaralar
* Isırık yaraları
* Enfekte yaralar

Yaralanmalarda İlk Yardım Sistematiği
* Hayati bulgular değerlendirilmelidir (A B C)
* Yara yeri değerlendirmesi (oluş şekli, süresi, yabancı cisim varlığı, kanama vb)
* Kanamanın durdurulması için tampon, sargı, garo vs uygulanır. Yaranın kontamine olmasının önlenmesi için yara çevresindeki kıllar traş edilmelidir.
* Yara üzeri temiz nemli bir bezle kapatılmalı ve bez bu bölgeye tespit edilmelidir.
* Karın veya göğüs bölgesine delici bir cisim saplanmışsa derhal veteriner kliniğine götürülmelidir. Böyle yaralanmalarda yabancı cisim kesinlikle çıkarılmaya çalışılmamalıdır. Kanama durdurulmaya çalışılmalı, basınçlı sargılar yerleştirilebilir ancak çok sıkı olmamalıdır. Eğer kanama basınçla durdurulamıyorsa tunike olarak bez kullanılabilir.

::: YARIN HİPERTERMİ (GÜNEŞ ÇARPMASI) İLKYARDIMI, YANIKLARDA, DONMALARDA VE GÖZ HASTALIKLARINDA İLK YARDIM :::

İLK YARDIM, TRİAJ, TRANSPORT ve İLK MÜDAHALE

Daha önce bu sitede buradaki yazımda bahsettiğim gibi Acil Tıp alanında insan sağlığında olduğu gibi veteriner sağlık alanında da branşlaşma söz konusu ancak ülkemizde insan sağlığı ile ilgili acil tıp alanında branşlaşmalar varken, veteriner sağlık alanında teknisyen yada tekniker düzeyinde yeterli Paramedik eğitimi verilmemekte. Bu ülkemiz hayvancılığı ile ilgili (ticari ya da pet) önemli bir sorundur. Hayvan acillerine çoğu kez ampirik usüllerle müdahale edilmekte ve ticari anlamda önemli kayıplar yaşanmaktadır. Hayvan Ambulans sistemlerinin kurulması burada konu ile ilgili gerekli eğitimi almış profesyonel Veteriner Acil Tıp Teknisyenleri, Teknikerleri çalışmalı, Veteriner Acil Servislerinde de Acil Tıp konusunda uzman Veteriner Hekimler olmalıdır.

İlk Yardım, Triaj, Transport ve İlk Müdahale (First Aid, Triage, Transport ve Emergency Care)

İlk Yardım :
Kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren herhangi bir durumda veteriner hekimin müdahalesi sağlanıncaya kadar,tıbbi araç gereç olmadan olay yerinde hayvanın hayatta kalmasını sağlayacak uygulamalara ilk yardım denir.

Acil Tedavi :
Veteriner acil tedavi ünitelerinde hasta/yaralı hayvanlara veteriner hekim ve veteriner sağlık teknisyeni/teknikeri gibi personel tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.

İlk yardım bir tedavi değildir, bilinçli davranan herkes tarafından gerçekleştirilebilir.Ancak yine de ilk yardım konusunda da belli başlı temel bazı kuralları bilmek gereklidir. Acil Tıbbı Müdahale konusunda uzman veteriner sağlık personeli tarafından gerekli tıbbi araç gereçlerle gerçekleştirilir. İlk yardımın öncelikli amaçları ;

* Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
* Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak
* Hasta/yaralı hayvanın durumunun kötüleşmesini önlemek
* İyileşmeyi kolaylaştırmak

olmalıdır. Akut yaralanmalarda ilk bir saat içinde yapılacak "doğru" işlemler hastanın durumunun hızla düzelmesi bakımından büyük önem taşır.

Hayat Kurtarma Zinciri :
Hasta/yaralı hayvanlarda hayat kurtarma zinciri 4 halkadan oluşur. Son 2 halka İleri Yaşam Desteğine (Advanced Life Support) aittir ve ilk yardımcının görevi değildir. Bunlar ;

1. Halka ; Veteriner Sağlık Kuruluşuna Haber Verme
2. Halka ; Olay Yerinde Yapılan Temel Yaşam Desteği (basic life support)
3. Halka ; Veteriner Sağlık Ekiplerince Yapılan Tıbbi Müdahale
4. Halka ; Veteriner Acil Servisleri

Temel Yaşam Desteği :
Resüsitasyon işleminin uygulanması ile başlar.(bkz : Pet Resuscitation) Resüsitasyon işleminde ilk yapılması gereken solunum yollarının açık kalmasının sağlanmasıdır. Bunu takiben hastada solunumun yeterli olup olmadığına bakılmalıdır. Ardından dolaşımın yeterli olup olmadığı saptanmalıdır. Gerektiğinde Kalp Masajı (bkz :Köpeklerde Cardiopulmonary Resuscitation) yapılmalı ve kardiovasküler sistemi desteklemek için ilaç verilmelidir.

Acil Hastaların Resüsitasyonunda Yapılacak İşlemler:
Acil hastalara müdahale ABCD sistemi izlenmelidir. Bunlar sırası ile ;

Temel Yaşam Desteği (Basic Life Support) :
A - Havayolunu Kontrol Etme (Establishment of an Airway)
B - Solunum Desteği (Breathing support)
C - Dolaşım Desteği (Circulation support)

İleri Yaşam Desteği (Advanced Life Support):
D - Teşhis ve İlaçlar ya da Defibrilasyon (Diagnosis and Drugs or Defibrillation)

A - HAVAYOLU (AIRWAY) :
Havayolunun açık tutulması için yapılacak ilk yardım işlemleri şunlardır :
* Başın Hiperekstensiyonu ; Üst havayollarının tıkanmasının en önemli sebebi dil bazisinin farenks arka duvarına geri kaçmasıdır. (genellikle şok ve travmaya bağlı gelişir) Bu nedenle havayolunun açılmasının en basit yolu başa yapılacak olan hiperekstensiyondur. Kurtarıcı bir eli ile hayvanın alt çenesinden, diğer eli ile enseden tutarak başı geriye doğru çekmesi ile hiperekstensiyon gerçekleştirilir.
* Ağzın Açılması, ağız ve farenks boşluğunun temizlenmesi ; Ağzın açılması, ağız-farenks boşluğunun incelenmesi gerekir. Bu bölgedeki kan,salya,kusmuk artıkları ve varsa yabancı cisimler İşaret parmağına gazlı bez sararak temizlenmeli, hava yolunu tıkayan ne varsa açılmalıdır. Hastane koşullarında aspiratörle temizlenebilir.Ayrıca hayvanın yan ya da yarı yüzüstü pozisyonda yatırılması ağız bölgesindeki sıvıların akmasını sağlar, bunu yapmadan önce hayvan dikkatle incelenmeli açık yada kapalı kırığı olup olmadığına bakılmalı hayvan sarsılmamalıdır.

Hava yolu tıkalı hayvan ; nefes alamaz, acı çeker, çırpınır, mukozalar morarmaya başlar bu durumda karına baskı uygulanması (bkz resim : Heimlich Manoeuvre) yapılmalıdır. Hayvanda Heimlich Manevrası ; hayvan yan yatırılır, bir el sırtına bir el karnına konur, hayvanın karnına konan el ile kısa aralıklarla diyafram yönünde baskı uygulanır.Bu manevraya yabancı cisim çıkana kadar devam edilmelidir. Bu arada nabızda kontrol edilmelidir.

B - SOLUNUM (BREATHING) [Bak-Dinle Hisset] :
Solunumun durumu, solunumun ritmi, derinliği ve mukozal membranların rengine bakılarak değerlendirilmelidir. Solunum değerlendirmesinde ;
* Hayvanda Solunum Sayısı ve Ritm Kontrolü ;
Solunum yüzeysel mi, derin mi?
Hayvan solunum sırasında zorlanıyor mu?
Solunum sayısı dakikada kaçtır? (Normal solunum dakikada 10-20, özel çaba dışı ve akıcıdır)

Dişeti ve dudak içine bakılarak mukozal membranlar kontrol edilir. Mavi renk yetersiz solunum fonksiyonlarının belirtisi olabilir. Normal bir solunum (respirasyon) aktif bir inspirasyon (nefes alma) ve pasif bir expirasyon (nefes verme) fazına sahiptir. Üst solunum yollarının tıkanmalarında solunum yavaş,abartılı inspirasyon çabası ve hırıltılı expirasyon gözlenir. Solunum açık olan ağızdan yapılır ve baş boyun genelde ekstensiyon haldedir. Ölümcül pnöymotoraksa bağlı solunum güçlüğünde tipik bulgu, sınırlanmış göğüs genişlemesidir. Bu durumda kısa tüylü hayvanlarda inspeksiyon ve palpasyonda göğüs genişlemiş şekilde görülür ve hissedilir. Düzensiz solunum bulguları birincil solunum bozukluklarından ziyade merkezi sinir sistemi ve sinirsel bozuklukların belirtisidir.

Hava yolu temizlendikten sonra hayvan burnundan nefes alamıyorsa nefes alıp verme işlemi ağızdan başlar. Hayvanın baş ve boynu uzatılmalı, dil dışarı çekilerek insisiv dişler arasına uzatılmalıdır. İlk yardımcı hayvanın dudaklarını kapatarak burun deliklerine iki üç kez üflemelidir. Havanın akciğerlere gittiği gözlemlenmelidir. Göğüste her hava alışı ile kabarmanın görülmesi işlemin başarılı olduğunu gösterir. Bu işlem hayvan kendisi nefes alıp verene kadar ya da acil servise götürülene kadar 3-5 dakikada bir tekrarlanmalıdır. Eğer hayvanda sık ve düzensiz nefes alış verişi varsa öncelikle hayvanın sabitlenmesi gerekir. Solunum güçlüğü yaşayan hayvanlar yürümeye zorlanmamalıdır. Uygun koşullarda taşınması gereklidir. Eğer ambulansla götürülüyorsa oksijenle desteklenmesi gereklidir.

::: YARIN C DOLAŞIM (CIRCULATON) VE KRİTİK DURUMLARDA İLK YARDIM :::

Panel : Hygiene,Inspection and Food Safe (VGHD)

Turkish Association of Veterinary Food Hygienist will organize panel "Hygiene, Inspection and Food Safe" on 24th - 27th January 2008 TUYAP Beylikduzu Fair and Congress Centre

Türk Veteriner Gıda Hijnenistleri Derneği 24 - 27 Ocak tarihleri arasında TÜYAP Beylikdüzü Fuar ve Kongre Merkezinde "Hijyen, Denetim ve Gıda Güvenliği Zinciri" adlı bir panel düzenleyecektir.

Kaynak : Veteriner Gıda Hijyenistleri Derneği

Bird flu found in northern Turkey (Zonguldak)

Authorities are moving to seal off the region where the outbreak occurred.

Turkish veterinary authorities are trying to contain an outbreak of avian influenza reported in the Black Sea province of Zonguldak Monday.

Agriculture Ministry officials issued a statement late Monday saying that bird flu had been discovered in poultry on a farm in the village of Saz, after samples had been taken from birds on Saturday.

It has yet to be determined if the bird flu is the deadly H5N1 strain of the virus or a less dangerous strain of avian influenza.

Authorities are working to limit the spread of the virus by setting up a quarantine zone around the Saz region.

Turkey’s last major outbreak of avian influenza was in 2006, when at least four people dying after contracting the virus and dozens more being hospitalized. Turkish authorities were forced to cull more than one million domestic fowl.
[Ntvmsnbc]

Zonguldak’ın Çaycuma ilçesine bağlı Saz köyünde kuş gribi virüsü tespit edildi.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesi Saz köyünde 19 Ocak’ta yapılan rutin taramada, bir ihbar üzerine şüpheli köy tavuklarından alınan örneklerde, yapılan analizlerde kuş gribi virüsünün tespit edildiği belirtildi. Açıklamada, Saz köyü ve çevresinde gerekli tüm önlemlerin alındığı kaydedildi.

[Ntvmsnbc]

29. Dünya Veteriner Kongresi (29th World Veterinary Congress)

27 - 31 Temmuz 2008'de Dünya Veterinerlik Kongresi Kanada'nın Vancouver, BC eyaletinde düzenlenecek. Kongrenin ev sahipliğini Kanada Veteriner Hekimleri Derneği (Canadian Veterinary Medical Association) ve Kanada Hayvan Sağlığı Teknikerleri ve Teknisyenleri Derneği (Canadian Association of Animal Health Technologist and Technicians) üstleniyor.

Kongrenin bu seneki teması "Çeşitliliğimizi Kutlamak" (Celebrate our Diversity) olarak belirlendi. Kongreye Veteriner Hekimler, Veteriner Sağlık Tekniker/Teknisyenleri, Veterinerlik öğrencileri ve diğer hayvan sağlığı hizmetinde çalışan görevliler katılabilecek. Kongrenin Bilimsel Program Komitesi bu sene veterinerlikte çoklu disiplinler konusunda bir program hazırladı.

1. Klinik Uygulamalar/Özel Klinik Uygulamalar ; Küçük hayvan uygulamaları, hayvan besleme, atlarla ilgili uygulamalar, Aquakültür, deney hayvanları ve egzotik hayvan uygulamaları ve diğer uzmanlık uygulamaları
2. Halk Sağlığı/Halk Sağlığı Uygulamaları ; Halk sağlığı alanındaki kurumlarla, veteriner hekimliği arasında bağ kurmayı amaçlayan bu bölümde, hükümet kurumları, eğitim kurumları, farmasötik şirketler katılacak.

Kaynak (Source) :
IVIS World Veterinary Congress 2008
World Veterinary Congress 2008 : > Final Program
Mantoba Animal Health Technologist Association

Programa destek olan ve katılan kurumlar (Participating Organizations);
Canadian Veterinary Medical Association (CVMA)
Canadian Association of Animal Health Technologists and Technicians (CAAHTT/ACTTSA)
Canwest Veterinary Conference
World Organization for Animal Health (OIE)
Canadian Academy of Veterinary Dermatology (CAVD)
Canadian Association of Veterinary Ophthalmology
Canadian Association of Laboratory Animal Medicine
World Aquatic Veterinary Medical Association
Canadian Food Inspection Agency
Canadian Council for Animal Care

Animal Husbandry and Health Technologies Programs

Animal Husbandry and Health Technology Programs in some Universities in Turkey. The aim of the program is to educate Animal Health Technologist who will have knowledge and skills on animal breeding and animal health technologies. This programs is two-year (associate degree)

LESSON PROGRAMS:

I. Semerter
* Anatomy
* Physiology
* Genetics
* Biostatistics
* Animal Health
* Zoology
* Stockbreeding Economy
* Basic Information Technologies
* Computer Technologies
* Foreign Language Courses I
II. Semester
* General Microbiology
* Medical Biology
* Parasitology
* Animal Husbandry and Feed Crops
* Animal Health II
* Winged Animals Technology
* Food Hygiene and Public Health
* Contagious Diseases and Zoonosis
* Foreign Language Courses II
III. Semester
* Natal Nursing
* Animal Productions Technology
* Sheep and Goat Breeding
* Vivariums
* Diseases and Vaccinations
* Zootechnics
* Clinic Applications
IV. Semester
* Cattle Husbandry
* Milk Technology
* Pharmacology
* Artificial Insemination
* Preoperative and Postoperative Nursing
* Clinic Applications II

Sources :
Harran University Animal Husbandry and Health Technology Program
Canakkale Onsekiz Mart University Animal Hus.and Health Technology Program
Kafkas University Animal Husbandry and Health Technology Program
Selcuk University Animal Husbandry and Health Technology Program